We gaan terug in de tijd. Wanneer? Geen idee. Naar men zegt stammen de oudste notulen uit 1904 en valt daaruit met enige twijfel op te maken dat de vereniging in 1903 haar eerste levenslicht zag. De basis werd gelegd voor wat nu is uitgegroeid tot de MSFU “Sams”.

Alle wegen leiden naar het Corps

In den beginne bestond het bestuur van de vereniging uit leden van het Utrechtsch Studenten Corps (USC). Het USC telde vanaf 1833 meerdere ‘Faculteiten’ (waaronder de Medische Faculteit) die van verschillende universitaire studies het belang van de studenten trachtten te behartigen. De oprichtingsdatum van de Medische Faculteit is niet bekend, maar men weet wel dat het USC al meer dan 125 jaar een Particulier Medisch Genootschap kent met de naam ‘Boerhaave’. Pas in 1970 werd voor de eerste maal een bestuur geïnstalleerd zonder leden van studentenverenigingen.
 

Faculteitsboekje?

De eerste medische Almanak, genaamd de “Gids voor den medischen student aan de Rijks-Universiteit Utrecht” of voor de simpele student het ‘faculteitsboekje’ kwam voor het eerst uit in 1919. Deze kwam van de hand van de bovengenoemde Medische Faculteit. Het boekje bevatte informatie over de opleiding, de universiteit en een persoonlijke noot van verscheidene hoogleraren, waaronder prof. Hijmans van den Bergh en prof. Eykman. In de daaropvolgende jaren vielen meerdere edities van de gids bij de studenten op de mat. Deze gidsen vormen voor de vereniging een mooi beeld van haar geschiedenis.
 

Stoelendans

Inmiddels zijn we aanbeland in 1940. De dames van het UVSV hadden al voor dit jaartal een plekje weten te bemachtigen in het bestuur van de Medische Faculteit en nu was het de beurt aan de andere studentenverenigingen. De universiteit gebood de studentenverenigingen meer samen te gaan werken en veel eigen ‘Faculteiten’ te fuseren. Unitas, UVSV, Veritas en SSR-Utrecht creëerden zo nieuwe Faculteitsverenigingen. Zo ontstond de Medische Studenten Faculteit (MSF). De doelstellingen van de vereniging bleven veranderen door de jaren heen. Vertegenwoordiging en belangenbehartiging van de studenten waren de voornaamste pijlers, maar het bestuur hield zich ook bezig met het organiseren van lezingen en excursies. Later werden vakantiewerk en co-assistentplaatsen buiten Utrecht aan dit lijstje toegevoegd en zorgde het bestuur voor de uitgave van de studiegids. Gezelligheid echter behoorde niet tot de pijlers en was voorbehouden aan de studentenverenigingen.
 

Tradities

In de naoorlogse periode van begin jaren ’50 werd met de drie andere medische faculteiten (te weten Groningen, Amsterdam en Leiden) het ‘Verbond van medische studentenfaculteiten in Nederland’ gesloten. Elk jaar verscheen van hun hand een jaarboek, waarvan enkele nog steeds aanwezig zijn in het archief op de Hamburgerstraat. Daarnaast zijn uit die tijd nog oude poster bewaard gebleven waarop o.a. het faculteitsdiner werd aangekondigd. Deze oude traditie is nog altijd in gebruik. Een andere grote traditie is het Sinterklaasfeest. Reizend langs verschillende ziekenhuizen gingen studenten verkleed als Sinterklaas en Piet en deelden aldaar cadeaus uit. In de jaren ’60 zouden ook buitenlandse reizen en borrels aan deze tradities worden toegevoegd.
 

Studentenschermutselingen

Langzamerhand kregen de studentenvakbonden in Nederland meer te zeggen. De sociëteiten van de studentenverenigingen kregen te maken met een leegloop, wat ook resulteerde in het eerste bestuur zonder leden van studentenverenigingen zoals eerder genoemd in 1970. Hoogtepunt in deze tijd waren de mondiale studentenrevolten en de Mei-Opstand in Frankrijk in 1968. De wereld kreeg te maken met een nieuwe soort student, die meer inspraak eiste.

De studentenpolitiek veranderde in een extreem linkse oriëntatie die gestalte kreeg in de vorm van de Communistische Partij van Nederland. Studentendemonstraties volgden. Inmiddels onder de naam Medische Studenten Faculteitsvereniging Utrecht (MSFU, de precieze datum waarop de U werd toegevoegd is onbekend) nam de vereniging een ‘Pacifistisch-Socialistische’ positie in en nam zij deel aan demonstraties tegen shocktherapieën en bezuinigingen. Ook kwam de vereniging met een eigen blad genaamd ‘Fakblad’. Ofschoon de MSFU trachtte haar betrokkenheid bij deze politieke acties te verbergen, resulteerde haar acties wel in een stopzetting van de subsidie door de faculteit. Vanaf dat moment besloot de vereniging zich te onthouden van welk politiek standpunt dan ook en een neutrale positie in te nemen. In de jaren hierna werden de banden met de faculteit hersteld en de kon de MSFU weer rekenen op de sympathie en de subsidie van de faculteit.
 

Willy’s Winkeltje

Op 18 november 1974 werd Willy de secretaresse van het bestuur. Naast het notuleren van de vergaderingen zette zij zich in voor het verven van spandoeken en het beschikbaar stellen van stencils. In een jaar tijd was de groei hiervan zo groot dat besloten werd een boekwinkel op te richten die de naam zou dragen van Willy. Heden ten dage is Willy’s Winkeltje een begrip geworden bij iedere geneeskundestudent die zijn voet over de drempel zet in Utrecht. In deze jaren werd tevens de Beleidsraad opgericht voor de coördinatie tussen studenten in de diverse onderwijsorganen en nam het aantal activiteiten van de MSFU toe. De pijlers van de MSFU bleven gericht op onderwijs en boekverkoop.

Maar dat zou niet lang meer duren...
 

Party Time!

In 1982-83 is door een groep vierdejaars studenten een almanak gemaakt met alle geneeskundestudenten en docenten uit hun jaar. De almanak heette: Serprent (D1-almanak 82-83). Die almanak is officieel uitgereikt tijdens een ter ere daarvan georganiseerd symposium. Veel van deze studenten waren ook actief binnen de MSFU, onder andere voor het maken van collegedictaten. Er werd ook gebruik gemaakt van de ruimte op de Hamburgerstraat, toendertijd nog de huisvesting voor de MSFU. De groep vierdejaars besloot samen met andere vierdejaarsstudenten, nadat het maken van de almanak een succes bleek, een stichting in het leven te roepen bij wijze van Studentenvereniging voor Geneeskunde studenten. Zij bedachten hiervoor in één avond de naam Stichting Activiteiten Medische Studenten (SAMS). Alleen SAMS vonden zij een beetje kaal. Er moest iets achter komen en wel iets met allure. Er werd op diezelfde avond gezocht in de Griekse mythologie. Wie met de naam 'Laocoön' gekomen is, weet men niet meer precies, waarschijnlijk was dat Jaap Jan Zwaginga. Er is geen eenduidig antwoord op de vraag hoe de studenten aan deze naam gekomen zijn.

Het eerste verhaal vertelt dat de studenten die slang erin wilden hebben omdat de eerste almanak Serprent heette én omdat die slang wel erg hoort bij het medische vak. Lange tijd werd gedacht, nee hoor, dit werd niet alleen gedacht, het is ook zo dat de naam gekozen werd als een verwijzing naar een Trojaanse priester die de Trojanen waarschuwde om het beroemde houten paard van Troje niet de stad in te halen. Slangen wurgden hem en zijn twee zoontjes op het strand van Troje. De naam werd gekozen omdat slangen een belangrijke rol speelden in het verhaal over de persoon Laocoön. Bovendien klonk de naam wel lekker achter SAMS. Er kon niet erg hard en lang nagedacht worden over de naam. De afspraak met de notaris om de stichting officieel in  het leven te roepen stond de volgende dag.

Het tweede verhaal vertelt dat een groep vierdejaars de stichting opgericht heeft naar aanleiding van een facultair feest. In 1983 waren onafhankelijk van elkaar een groep derdejaars en een groep vierdejaars bezig met het organiseren van een feest voor de gehele faculteit. Tot dan toe was het de gewoonte dat ieder jaar iets voor zijn eigen jaar organiseerde. Beide groepen probeerden sponsoring te verkrijgen van farmaceuten. In de krant is dit toen breed uitgemeten als een conflict tussen de beide partijen. De krant had het over de rechtse rakkers versus de linkse alternativo's, wat niet waar was. Er is toen geen feest gekomen. Om een dergelijk conflict in de toekomst te voorkomen besloot de groep vierdejaars een stichting in het leven te roepen. Volgens dit verhaal werd de naam niet gekozen omdat het slangen een belangrijke rol speelden in het verhaal over de persoon Laocoön. Volgens dit verhaal is de naam puur gekozen omdat het wel lekker klonk achter SAMS. De slangen, noch het verhaal rond Laocoön hebben invloed gehad op deze keus.

Wat ook het verhaal is achter de naam: Sams ‘Laocoön’ kende een voortvarende start met de oprichting van, logischerwijs, de Almanakraad, gevolgd door de Borrelraad, Galaraad, Sportraad, Symposiumraad en niet veel later de Dox-raad. Later zouden ook andere raden en commissies nog hieraan worden toegevoegd.
 

MSFU “Sams”

Aanvankelijk ging de relatie tussen de MSFU en Sams bepaald niet over rozen. In de jaren 1987-1988 werd voor het eerst gesproken over een fusie tussen de vereniging en de stichting. Die kwam er sneller dan gedacht: op 29 september 1988 werd het eerste gezamenlijke bestuur geïnstalleerd. Deze droeg als thema ‘MSFU & Sams: happy together’. Met de jaren vonden steeds meer geneeskundestudenten hun plek in Utrecht en werd de MSFU “Sams” daarmee een van de grootste verenigingen van Utrecht met meer dan 3000 leden. Het afgelopen jaar vierde de MSFU “Sams” haar vijfde lustrum en naar te hopen valt zal zij de komende jaren haar al zo kleurvolle geschiedenis verder verrijken!
 

Huisvesting

De eerste Medische Faculteitsbesturen zetelden waarschijnlijk in de sociëteit ‘Placet hic Requiescere Musis” (PhRM) van het USC aan het Jans-kerkhof, dat werd geopend in 1901. Aangezien de precieze datum van oprichting van de MSFU onduidelijk is, zou het kunnen dat de eerste residentie gelegen was aan het Munsterkerkhof (het huidige Domplein). Op deze plek was het USC al vanaf 1858 gehuisvest. Jaren later verhuisde het bestuur van de Medische Faculteit zich naar het Lepelenburg, waar zich ook de Administratie der Faculteitein bevond.

Nadat de MSFU zich had los geworsteld van het USC kreeg de vereniging een kamertje toebedeeld in het faculteitsbureau aan de Catharijnesingel nummer 69. Het gerucht gaat dat de toenmalige praeses de zoon was van de decaan. Het moge duidelijk zijn: de vereniging profiteerde hier maar wat graag van. Met de groei van de MSFU nam ook de behoefte aan meer ruimte toe. Een oplossing werd gevonden in een benedenetage op de Catharijnesingel 91. Deze etage bestond uit een kantoor, een vergaderzaal, een keuken (later de stencilkamer) en een lange gang waar het archief geplaatst was.

Inmiddels was de MSFU gestart met haar boekenverkoop. De groei van de boekenverkoop maakte een aantal verhuizingen binnen enkele jaren nodig. De MSFU trok van de Catharijnesingel nar het Hoogt (nu het filmtheater ’t Hoogt) en van het Hoogt naar de Hamburgerstraat 27. Dit pand werd in eerste instantie gehuurd en werden hier tevens de boeken verkocht.

In de loop van de jaren was het Academisch Ziekenhuis Utrecht (AZU) explosief gegroeid. Aan het eind van de twintigste eeuw barstte het bijna uit zijn voegen. Sinds 1872 zetelde het AZU aan de Catharijnesingel, maar nu moest het ‘modernste oude ziekenhuis van Nederland’ patiënten zelfs door de open lucht naar andere afdelingen brengen. Besloten werd om een nieuw ziekenhuis te bouwen op de Uithof. In 1989 was de verhuizing een feit. Een jaar later verhuisde ook Willy met haar winkel hier naar toe.

In 1993 leek de bom in de Hamburgerstraat te barsten toen de eigenaar van het pand van plan was de boel te verkopen. Het plan ‘Hamburgerstraat 27’ werd opgesteld en werd tot aankoop van de Hamburgerstraat 27 overgegaan. Sindsdien was en is de MSFU “Sams” nog steeds de enige studievereniging in Utrecht die een eigen pand heeft in de binnenstad.

Naast de Hamburgerstraat werd op 18 maar 1994 na voltooiing van het Stratenum ook de Stratenumkamer een plek voor de studenten van MSFU “Sams” en bleek tevens waardevol voor onderwijszaken van de vereniging. De kamer moest echter wel gedeeld worden met de MBV Mebiose.

Ten slotte werd in september 2005 het A.A. Hijmans van den Berghgebouw in gebruik genomen als onderwijsgebouw voor de academische studies geneeskunde en biomedische wetenschappen enerzijds en de medische ondersteunende beroepsopleidingen anderzijds.
 

Samsplein

Wat de toekomst ook moge brengen, de MSFU “Sams” lijkt nu op de Hamburgerstraat en het Samsplein haar plekje te hebben gevonden.